Analiza stanu gospodarki odpadami za rok 2014
I.Wstęp
Zgodnie z art. 3 ust. 2 pkt 10 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach jednym z zadań gminy jest dokonanie corocznej analizy stanu gospodarki odpadami komunalnymi, w celu weryfikacji możliwości technicznycznych i organizacyjnych gminy w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi.
II. Zagadnienia ogólne
- W okresie od 1 stycznia 2014 r. do 31 grudnia 2014 r. odbiór odpadów z posesji zamieszkałych odbywał się na podstawie umowy zawartej przez gminę Lubicz z przedsiębiorstwem MPO z Torunia w wyniku rozstrzygnięcia przetargu nieograniczonego. Umowa została zawarta na okres od 1 lipca 2013 r. do 31 grudnia 2015 r.
- Odbiór odpadów z posesji niezamieszkałych w okresie od 1 stycznia 2014 r. do 31 grudnia 2014 r. odbywał się na dotychczasowych zasadach. Według sprawozdań przekazywanych przez przedsiębiorców wpisanych na terenie gminy Lubicz do Rejestru Działalności Regulowanej usługi te świadczyło w znacznej mierze przedsiębiorstwo MPO Toruń, oraz sporadycznie Gentor Toruń.
- W gminie Lubicz działał Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych zorganizowany na terenie istniejącej Oczyszczalni Ścieków w Lubiczu Górnym z dojazdem od miejscowości Nowa Wieś. Punkt został uruchomiony 1 lipca 2013 r. Wówczas zatrudnione były 3 osoby po 1/3 etatu. Od 1 kwietnia 2014 r. zatrudnione były do obsługi punktu 2 osoby po 1/2 etatu. Na utwardzonej powierzchni ustawione są kontenery z przeznaczeniem na następujące frakcje odpadów segregowanych:
- papier,
- metale,
- tworzywa sztuczne,
- szkło opakowaniowe,
- opakowania wielomateriałowe,
- odpady zielone,
- zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny,
- odpady budowlane,
- odpady wielkogabarytowe,
- opony,
- opakowania farb, lakierów, rozpuszczalników, środków czystości i innych chemikaliów z częścią zawartości,
- przeterminowanych leków,
- baterii i akumulatorów.
- Dodatkowo działały wyznaczone apteki, które przyjmowały przeterminowane leki w następujących lokalizacjach:
a) Lubicz Górny – ul. Bankowa 3
b) Lubicz Górny – ul. Paderewskiego 3
c) Lubicz Górny – ul. Lipnowska 58
d) Złotoria – ul. Toruńska 62
e) Grębocin – ul. Karwowskiego 5
- Działały również punkty w wyznaczonych sklepach i budynkach użyteczności publicznej, gdzie można było oddać przeterminowane baterie i akumulatory:
- Sklepy przemysłowe:
a)Lubicz Górny – DELIKATESIK ul. Polna 4
b)Lubicz Górny – NETTO ul. Bankowa 1
c)Złotoria – STOPA ul. Toruńska 58
- Budynki użyteczności publicznej:
a) Lubicz Dolny – UG ul. Toruńska 21
b) Lubicz Dolny – S.P ul. Szkolna 7
c) Lubicz Górny – Z.S nr 1 ul. Piaskowa 23
d) Grębocin – Z.S nr 2 ul. Szkolna 4
e) Złotoria – S.P ul. Pomorska 9/11
f) Gronowo – S.P
- W Referacie Gospodarki Odpadami były zatrudnione 4 osoby. Osoby te wykonywały wszystkie obowiązki związane z organizacją gospodarki odpadami od działań edukacyjnych poprzez przyjęcie deklaracji od mieszkańca do windykacji należności. Do obliczeń bilansowania się systemu liczone będą jednak tylko trzy etaty biurowe, ponieważ pracownicy referatu posiadają jeszcze inne obowiązki niż tylko obsługa systemu gospodarki odpadami. Jest to m.in. kontrola i organizacja funkcjonowania gospodarki nieczystościami ciekłymi, obsługa procesu likwidacji azbestu z terenu gminy oraz czynności księgowe. Z tego względu do obliczeń przyjęto 3 stanowiska administracyjne i jeden etat (2 x 0,5 etatu) obsługi PSZOK.
III.Ocena możliwości organizacyjnych gminy w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi.
1.Możliwość przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych.
Na terenie gminy Lubicz nie ma możliwości prawnych ani technicznych przetwarzania wymienionych wyżej frakcji odpadów komunalnych. Gmina Lubicz jest położona w bezpośrednim sąsiedztwie gminy Miasta Toruń, na terenie którego zgodnie ze wskazaniami Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami jest zorganizowany RIPOK, który przyjmuje wyżej wymienione frakcje odpadów komunalnych. Zmieszane odpady komunalne są dosortowywane na sortowni, a odzyskane odpady surowcowe są zagospodarowywane. Na terenie RIPOK w Toruniu znajduje się również kompostownia, która przerabia odpady zielone na nawóz o handlowej nazwie „Torhum”.
2.Możliwość bezpośredniego gospodarowania odpadami surowcowymi pochodzącymi z selektywnej zbiórki odpadów komunalnych.
Rada Gminy Lubicz, analizując stan gospodarki odpadami za roku 2013 na początku 2014 r. podjęła decyzję o zachowaniu obecnego sposobu gospodarowania odpadami surowcowymi. Zgodnie z zawartą umową cały strumień odpadów, łącznie z odpadami surowcowymi jest przekazywany do RIPOK w Toruniu. Stan taki musi obowiązywać do 31 grudnia 2015 r.
Należy jednak przeanalizować, czy inne działania nie przyniosłyby efektów w postaci bilansowania się systemu gospodarki odpadami przy zachowaniu obecnych stawek i zniżek. Z tego względu sprawdzono aktualne ceny surowców wtórnych, oraz niezbędne nakłady w celu ich bezpośredniej sprzedaży.
Szacunkowe ceny z I kwartału 2015 r.:
- szkło białe – ok. 0,02 zł/kg
- szkło kolorowe – ok. 0,01 zł/kg
- butelki pet – 0,5 zł/ kg
- folie bezbarwne – 0,8 zł/kg
- papier gazetowy – 0,25 zł/kg
- karton – 0,1 zł/kg
- złom stalowy – 0,64 zł/kg
- złom aluminiowy – 4,5 zł/kg
- opony – 0,7 zł/kg
Ilości, które gmina zbiera w ciągu roku jako odpady wyselekcjonowane u źródła (za rok 2014) to:
Szkło – 242,5 Mg
Plastik – 4,3 Mg
Makulatura – 2,7 Mg
Metale – 0,5 Mg
Opony – 13,9 Mg
Zmieszane odpady opakowaniowe (żółte worki) – 389,8 Mg
Założenia:
1.Proporcja szkła białego do korowego 2:1 czyli białe:161,7 Mg, kolorowe: 80.8 Mg;
2.Proporcja w odpadach PCV: folie: butelek PET: innych 1:1:4 czyli: folie: 0,86 Mg, butelki PET: 0,86 Mg, inne 2,88 Mg;
3.Proporcja w odpadach makulatury: papier gazetowy do kartonu 1:1 czyli: papier gazetowy 1,35 Mg, karton: 1,35 Mg;
4.Proporcja w odpadach metali: złom stalowy do złomu aluminiowego 8: 2 czyli: złom stalowy: 0,4 Mg, złom aluminiowy: 0,1 Mg;
5.Proporcje w odpadach opakowaniowych zmieszanych :
a.Plastik 40%, czyli 155,92 Mg, a w tym folie: 31,2 Mg, butelki PET 31,2 Mg, inne: 93,52 Mg;
b.Makulatura 20%, czyli: 77,96 Mg, a w tym: papier gazetowy 38,98 Mg, tektura 38,98 Mg;
c.Metal (z żółtych worków proporcja złom stalowy do złomu aluminiowego 6 do 4) 10%, czyli: 38,98 Mg, a w tym: złom stalowy 23,4 Mg, złom aluminiowy: 15.6 Mg;
d.Opakowania wielomateriałowe 30% czyli: 116,94 zł.
6.Ilość odzyskanych surowców wtórnych czystych, zdatnych do sprzedaży to 70% odebranych surowców.
Ilości handlowe odpadów rocznie:
1.Szkło białe: 161,7 Mg x 0,7 = 113,19 Mg
2.Szkło kolorowe: 80,8 Mg x 0,7 = 56,56 Mg
3.folie PCV: 0,86 Mg + 31,2 Mg = 32, 06 Mg x 0,7 = 22,44 Mg
4. butelki PET: 0,86 Mg + 31,2 Mg = 32,06 Mg x 0,7 = 22,44 Mg
5.papier gazetowy: 1,35 Mg + 38,98 Mg = 40,33 Mg x 0,7 = 28,23 Mg
6.karton: 1,35 Mg+ 38,98 Mg = 40,33 Mg x 0,7 = 28,23 Mg
7.złom stalowy: 0,4 Mg + 23.4 Mg = 23,8 Mg x 0,7 = 16,66 Mg
8.złom aluminiowy: 0,1 + 15,6 Mg = 15,7 Mg x 0,7 = 10,99 Mg
9.opony: 13,9 Mg x 0,7 = 9,73 Mg
Potencjalne przychody ze sprzedaży rocznie:
1.szkło białe: 113.190 Mg x 0,02 zł/kg = 2.263,80 zł
2.szkło kolorowe: 56.560 kg x 0,01 zł/kg = 565,60 zł
3.folie: 22.440 kg x 0,8 zł/kg = 17.952 zł
4.butelki PET: 22.440 kg x 0,5 zł/kg = 11.220 zł
5.papier gazetowy: 28.230 kg x 0,25 zł/kg = 7.057,50 zł
6.karton: 28.230 kg x 0,1 zł/kg = 2.823 zł
7.złom stalowy: 16.660 kg x 0,64 zł = 10.662,40 zł
8.złom aluminiowy: 10.990 kg x 4,4 zł/kg = 49.455 zł
9.opony: 9.730 kg x 0,7 zł/kg = 6.811 zł
RAZEM ROCZNIE: 108.810,30 zł
Aby jednak sprzedać surowce, należy je przygotować do sprzedaży. Sam odbiór odpadów sprzed posesji kosztowałby więcej niż przychody ze sprzedaży, bo szacunkowo około 35.000 zł/miesięcznie tj. 420.000 zł/rok. Odpady trzeba co najmniej posegregować na frakcje handlowe. Można to zrobić w punkcie selektywnej zbiórki odpadów, ale wymagane są dodatkowe nakłady na halę do segregacji odpadów, wagę, belownicę oraz co najmniej jeszcze dwa etaty robotnicze. Orientacyjna cena hali stalowej to ok. 150.000 zł., wagi ok. 50.000 zł, belownicy 70.000 zł. Inne mniejsze wydatki – ok. 50.000 zł. Dwa robotnicze etaty to min. 50.000 zł. Razem ok. 370.000 zł. Jest to więc inwestycja, która zwróciłaby się w zbyt długim okresie czasu.
Lepszą metodą w związku z tym byłaby zmiana zasad segregacji odpadów. Należałoby oddzielnie zbierać makulaturę, oddzielnie butelki pet, oddzielnie pozostałe odpady plastiku, metal, oddzielnie szkło – najlepiej białe i kolorowe odrębnie oraz opakowania wielomateriałowe. Poziom tej segregacji musiałby być bardzo wysoki, a surowce czyste. Być może taką zbiórką mogłaby się zająć „Lubiczanka”. W punkcie selektywnej zbiórki odpadów można by gromadzić w kontenerach odpady do momentu ich odbioru przez nabywcę. Może również udałoby się sprzedać surowce z odbiorem u źródła, co byłoby zdecydowanie korzystniejsze.
Jest jednak kilka niebezpieczeństw w takim działaniu. Mieszkańcy musieliby wykazać bardzo dużą kulturę i dyscyplinę segregacji, co na obecnym etapie świadomości mogłoby być jeszcze trudne. Ponadto odbiorca odpadów surowcowych musiałby dać gwarancję osiągnięcia odpowiedniego poziomu recyklingu, ponieważ gmina jest zobligowana go osiągnąć. W przypadku przekazania odpadów do RIPOK, taka gwarancja jest, a jeśli poziom nie zostanie osiągnięty są przewidziane kary umowne, które w razie potrzeby pokryją kary nałożone na gminę. W przypadku sprzedaży odpadów surowcowych mogłoby to być trudne do wyegzekwowania, ponieważ odbiorcy indywidualni, jako mniejsze podmioty, mogliby mieć problem z uzyskaniem takich gwarancji bankowych, czy ubezpieczeniowych, a wątpliwym jest, czy chcieliby zamrozić gotówkę, jako to zabezpieczenie.
Ze wstępnej analizy wyraźnie wynika, że działanie inwestycyjne realizowane tylko przez naszą gminę nie będzie racjonalne i nie zwróci się w krótkim okresie czasu. Być może inwestycja realizowana przez kilka ościennych gmin przyniosłaby korzystniejszy efekt.
Jednak z uwagi na konieczność osiągania określonych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z 29 maja 2012 r. w sprawie poziomów recyklingu i przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami niektórych frakcji odpadów komunalnych, określonych poziomów recyklingu oraz z uwagi na dbałość o zachowanie, a w dalszej perspektywie obniżenie stawki opłaty od mieszkańców trzeba rozważyć inne działania, które pozwolą na realizację tych celów.
Być może jedną z takich metod jest stworzenie możliwości inwestycyjnych dla partnerów prywatnych w celu prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na przetwarzaniu odpadów surowcowych, tworzenie miejsc odzysku przedmiotów, które po naprawie można zagospodarować powtórnie itp. Można również przeanalizować możliwość organizacji systemu odzysku odpadów surowcowych do spółki z innymi gminami w rejonie. Może formuła PPP byłaby tu bardziej odpowiednia. Dodatkowym argumentem przemawiającym za zasadnością takiego działania jest możliwość stworzenia na terenie gminy„zielonych” miejsc pracy.
3.Potrzeby inwestycyjne związane z gospodarowaniem odpadami komunalnymi.
W roku 2013 przed rozpoczęciem funkcjonowania nowego systemu został utwardzony teren pod utworzenie Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych. Zadanie to zostało wykonane siłami własnymi Zarządu Dróg, Gospodarki Mieszkaniowej i Komunalnej w Lubiczu. W roku 2014 wyposażono punkt w gaśnicę oraz instrukcję pożarową, a także regulamin PSZOK zlokalizowane na tablicach umieszczonych na słupkach przy wjeździe do PSZOK.
Na chwilę obecną nie ma więcej potrzeb inwestycyjnych na terenie PSZOK chyba, że Rada Gminy zdecyduje się na indywidualne gospodarowanie odpadami surowcowymi przez gminę. Na pewno niezbędna będzie jednak przebudowa drogi dojazdowej do Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych, której projekt został wykonany w roku 2014.
Jeśli Rada Gminy wyrazi chęć rozważenia możliwości indywidualnego gospodarowania odpadami surowcowymi, będzie należało zlecić opracowanie techniczno-ekonomiczne wariantowania tego rozwiązania pokazującego nakłady i czas zwrotu poniesionych nakładów.
4.Analiza potrzeb organizacyjnych związanych z gospodarowaniem odpadami komunalnymi.
4.1Liczba mieszkańców.
a)liczba mieszkańców zameldowanych na pobyt stały i czasowy na dzień 31.12.2014 r. – 19.247 osób;
b)liczba mieszkańców faktycznie zamieszkujących, objętych deklaracjami – 16.544 osoby;
c)ilość właścicieli posesji zamieszkałych, w stosunku do których prowadzone było postępowanie wyjaśniające lub postępowanie administracyjne prowadzące do ustalenia wysokości opłaty – 3.
4.2Właściciele nieruchomości niezamieszkałych.
370 właścicieli nieruchomości niezamieszkałych ma zawarte umowy, o których mowa w art. 6 ust. 1. Ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Jest to wynik zdecydowanie korzystniejszy niż w roku 2013, gdzie jedynie 138 nieruchomości niezamieszkałych miało zawarte umowy. Może to być efektem akcji edukacyjnej oraz przeprowadzanych kontroli.
4.3Ilość odpadów komunalnych wytworzonych na terenie gminy Lubicz w roku 2014.
Łączna ilość właścicieli nieruchomości, od których były odbierane odpady komunalne to 4.460.
Łączna ilość odpadów komunalnych zebranych w gminie Lubicz w roku 2014 to 6.325,60 Mg
Z tego masa odpadów ulegających biodegradacji to 656,9 Mg. Osiągnięty poziom ograniczenia masy tych odpadów kierowanych do składowania to 49,98% wobec wymaganych nie więcej niż 50% w 2014 r. Zatem w tym zakresie gmina Lubicz osiągnęła poprawne wyniki, jednak na granicy.
Masa odpadów surowcowych czyli papieru, metalu, tworzyw sztucznych i szkła to 642,7 Mg. Osiągnięty poziom recyklingu tych frakcji to 24,62% wobec wymaganych za rok 2014 minimum 14%. Jest to bardzo dobry wynik.
Masa odpadów budowlanych i rozbiórkowych to 214,6 Mg. Osiągnięty poziom recyklingu to 55 % wobec wymaganych za rok 2014 minimum 38%. Jest to również bardzo dobry wynik.
Wśród masy odpadów wykazanych powyżej Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych zebrał w roku 2014 r. łącznie 175,2 Mg selektywnie gromadzonych odpadów.
4.4 Nielegalne wysypiska odpadów.
W roku 2014 zlikwidowano 9 nielegalnych wysypisk odpadów. Łącznie zebrano z tych terenów 14,0 Mg odpadów.
4.5 Wnioski.
Za rok 2014 gmina Lubicz osiągnęła wszystkie wymagane rozporządzeniem poziomy recyklingu. Należy jednak sukcesywnie podnosić poziom świadomości mieszkańców, gdyż wymagane poziomy rosną aż do 2020 r. Aby je osiągać należy podnosić poziom i jakość segregacji.
Należy również dokonać analizy możliwości techniczno organizacyjnych i ekonomicznych samodzielnego gospodarowania przez gminę odpadami surowcowymi.
Na terenie gminy pojawiały się nadal nielegalne wysypiska odpadów. Może to świadczyć o tym, że jeszcze nie wszystkie posesje objęte zostały systemem. Może to dotyczyć jedynie takich miejsc, gdzie deklaracja jest złożona na daną ilość osób, ale pod tym samym adresem występują jeszcze inne osoby np. lokatorzy. Takie przypadki są wyłapywane sukcesywnie. Może to również być spowodowane wyrzucaniem nielegalnym odpadów przez mieszkańców sąsiednich gmin. Jeden taki przypadek został udowodniony, a sprawca został pouczony z powiadomieniem jego pracodawcy. Trzeba nadal obserwować i diagnozować takie sytuacje, co sprawi, że system będzie coraz bardziej szczelny.
IV.Opłaty z tytułu gospodarowania odpadami komunalnymi w okresie od 1.01.2014 r. do 31.12.2014 r.
Przeprowadzono analizę bilansowania się systemu gospodarowania odpadami komunalnymi. Dane do obliczeń uzyskano z systemu w grudniu 2014 r.
Sprawdzenie bilansowania się systemu gospodarki odpadami w gminie Lubicz w roku 2014
(Przypisy – odpisy) za 12 miesięcy:
1.Z deklaracji, usług dodatkowych, kosztów upomnień, kosztów egzekucyjnych od 16.544 mieszkańców gminy zamieszkujących na stałe
2.492.284,71 zł
1.1 W tym zaległości płatnicze na koniec roku 2014 wynosiły 93.030,13 zł, co stanowi 3,7% wszystkich należności.
Wydatki za 12 miesięcy:
1. MPO umowa (z usługami dodatkowymi) 2.250362,90 zł
2.Zadanie inwestycyjne – utwardzenie placu na PSZOK 40.304,44 zł (do rozliczenia 4,5% w skali roku) 1.813,70 zł
3.Oprogramowanie komputerowe: 10.000 zł (do rozliczenia w okresie 2 lat tj. za rok 5.000 zł)
4.Wydatki administracyjno biurowe (w tym wynagrodzenia trzech stanowisk
administracyjnych i dwa razy po pół etatu robotniczego) – 256.982,98 zł
Razem : 2.514.159,58 zł
Opracowała: Grażyna Buczeń
Metryka
- opublikował: brak informacjidata publikacji: 2015-05-08 11:47
- zmodyfikował: Kamila Mrózostatnia modyfikacja: 2017-07-06 13:39